Een goed uitgeruste keuken begint met de juiste basisbenodigdheden. Of je nu een beginnende kok bent of je keuken wilt optimaliseren, dit artikel helpt je op weg.
Afgelopen weekend verbleef ik in een vakantiehuisje samen met mijn man en onze hond. Een heel simpel huisje voor 2 personen met een standaard keuken. En terwijl ik daar bezig was om mijn avondeten klaar te maken besefte ik mij dat ik thuis drie lades vol heb met allerlei keukengerei maar dat in een vakantiehuisje ik mij prima redt met de basis keukengerei die daar aanwezig is. Maar wat is nu eigenlijk de basis? Welke spullen heb je nu nodig om een maaltijd te maken?
- Essentieel keukengerei voor elke keuken
- 1.1 Messen
- 1.2 Snijplanken
- 1.3 Rasp en schiller
- 1.4 Maatbekers
- 1.5 Pannen en potten
- 1.6 Keukentools
- 1.7 Zeef en vergiet
- 1.8 Overige handige tools
- 2. Materiaalkeuze: Wat is de beste optie?
- 3. Keukengerei opbergen: Slimme oplossingen
- 3.1 Laden en organizers
- 3.2 Ophangen van keukengerei
- 3.3 Opbergen in potten en houders
- 3.4 Minimalisme in de keuken
- 4. Conclusie: Jouw perfecte keukenuitrusting
Essentieel keukengerei voor elke keuken
Quote: Een goede kok begint met het juiste gereedschap – een scherp mes en een stevige pan maken al het verschil
1.1 Messen
Een scherp mes is de start van een goede maaltijd. Veel van ons voedsel moeten we snijden. Er is maar weinig voedsel dat niet gesneden hoeft te worden. We kunnen nu eenmaal geen hele bloemkool of broccoli in de pan gooien. En ook vlees moet vaak gesneden worden. Daarom is het van belang om een paar goede messen te hebben.
Welke messen heb je nodig?
- Koksmes, dit is een mes die gebruikt kan worden voor allerlei snijwerkzaamheden. Denk daarbij aan het snijden van vlees en groente.
- Schilmes, dit mes wordt gebruikt voor het schillen van groenten. Je kan kiezen voor een mes met een glad lemmet of een met een gekanteld lemmet. De laatste wordt in de volksmond vaak een tomatenmes genoemd. Als je echt een scherp tomatenmes hebt kom je makkelijk door het velletje van een tomaat heen.
- Broodmes, een mes met een grof gekanteld lemmet. Ideaal voor het snijden van brood.
Hoe houd je je messen scherp?
Om je messen scherp te houden, kun je een paar eenvoudige maar effectieve technieken toepassen:
1. Regelmatig aanzetten met een aanzetstaal
– Een aanzetstaal helpt om de snede van het mes recht te houden tussen slijpbeurten.
– Gebruik het voor elk snijwerk of minstens een paar keer per week.
– Houd het staal in een hoek van 15-20° en haal het mes er een paar keer langs aan beide kanten.
2. Slijpen met een slijpsteen (wetsteen)
– Gebruik een korrel 1000 voor regulier slijpen en een fijnere korrel 3000-8000 voor extra scherpte.
– Maak de steen nat en slijp het mes in een hoek van 15-20°, steeds in één richting.
– Dit doe je eens in de paar maanden, afhankelijk van het gebruik.
3. Gebruik een messenslijper (voor snelle slijpbeurten)
– Handige optie als je geen ervaring hebt met een wetsteen.
– Minder precies dan slijpen met een wetsteen, maar prima voor tussendoor.
4. Juiste snijtechnieken en ondergrond
– Gebruik een houten of kunststof snijplank (geen glas of marmer, dat bot je mes snel af).
– Snijd met een wiegebeweging in plaats van hakken.
5. Juiste opslag
– Bewaar messen in een messenblok, magneetstrip of een beschermhoes.
– Niet los in een la, want dat beschadigt de snede.
6. Handwas in plaats van vaatwasser
– Hitte en agressieve schoonmaakmiddelen in de vaatwasser maken messen sneller bot.
– Was ze met de hand af en droog ze direct af.
Met deze gewoonten blijven je messen langer scherp en snijden ze veel prettiger! 🔪
1.2 Snijplanken
Vlees, groente, brood, je kan het niet snijden op je aanrechtblad. Je hebt hiervoor een ondergrond nodig. Ten eerste omdat dit hygiënischer is maar ook om je aanrechtblad te beschermen.
Snijplanken zijn verkrijgbaar in verschillende soorten materiaal. De een zweert bij een snijplank van hout, de ander bij een snijplank van plastic.
Welke kiezen?
Bij het maken van een keuze moet je rekening houden met het gebruik. We hebben dit even voor je op een rijtje gezet.
- Voor vlees & vis ➝ Plastic (gemakkelijker schoon te maken).
- Voor brood, groenten & fruit ➝ Hout (beter voor messen en duurzaam).
- Voor allround gebruik ➝ Een combinatie van beide is ideaal! 😊
Daarbij speelt duurzaamheid en uiterlijk ook een rol. Een houten snijplank is duurzamer dan een snijplank van plastic. Niet iedereen vindt een houten snijplank fijn werken maar er zijn nog meer verschillen tussen een houten – en een plastic snijplank.
Houten snijplank
Houten snijplanken zijn vaak van acaciahout gemaakt. Dit is een houtsoort die bekend staat om zijn hardheid en stevigheid. Ideaal dus voor een snijplank waar je met een scherp mes op werkt. Ze beschadigen niet en zijn makkelijk schoon te maken.
✅ Voordelen:
- Duurzaam & stevig: Gaat lang mee en is minder snel beschadigd.
- Mesvriendelijk: Zachter voor je messen, waardoor ze langer scherp blijven.
- Natuurlijk antibacterieel: Hout heeft van nature antibacteriële eigenschappen.
❌ Nadelen:
- Niet vaatwasserbestendig: Kan kromtrekken of splijten door water en hitte.
- Regelmatig onderhoud nodig: Moet worden geolied om uitdroging te voorkomen.
Plastic snijplank
✅ Voordelen:
- Hygiënisch & makkelijk te reinigen: Kan in de vaatwasser.
- Lichtgewicht & goedkoper: Handig en betaalbaar.
- Geen onderhoud nodig: Geen olie of speciale zorg nodig.
❌ Nadelen:
- Messen slijten sneller: Plastic kan groeven krijgen, wat messen sneller bot maakt.
- Kan geuren en vlekken vasthouden: Vooral bij intensief gebruik.
Nooit meer twijfelen over de juiste snijplank!
Ben je het zat om steeds van snijplank te wisselen of bang voor kruisbesmetting? Deze snijplankenset met houder, zodat je keuken georganiseerd blijft, biedt een aparte plank voor vlees, groenten/fruit, vis en gevogelte. Zo weet je altijd welke plank je moet gebruiken en hoef je minder vaak tussendoor af te wassen.
✅ Vaatwasserbestendig
✅ Hygiënisch & omkeerbaar
✅ Stevige houder
✅ Mesvriendelijk materiaal
✅ Modern design
Hoe onderhoudt je je snijplank?
Onderhoud van een houten snijplank
Een houten snijplank is duurzaam en stijlvol, maar vereist wat meer onderhoud dan een plastic variant.
Schoonmaken na gebruik
- Was de plank met de hand in warm water met een mild afwasmiddel. Gebruik een spons of borstel, maar vermijd schuursponsjes die het hout kunnen beschadigen.
- Laat de plank nooit weken in water en zet hem niet in de vaatwasser. Te veel vocht kan het hout doen kromtrekken of splijten.
Vlekken en geuren verwijderen
- Bestrooi de plank met grof zout of baking soda, en wrijf dit in met een halve citroen. Dit verwijdert geurtjes en doodt bacteriën.
- Spoel de plank af met warm water en droog hem direct af.
Drogen en onderhouden
- Direct afdrogen met een schone doek en rechtop laten drogen om kromtrekken te voorkomen.
- Maandelijks oliën met minerale olie of speciale snijplankolie om uitdroging en scheuren te voorkomen. Breng een dunne laag olie aan, laat het een paar uur intrekken en veeg het overtollige weg.
Onderhoud van een plastic snijplank
Plastic snijplanken zijn eenvoudiger in onderhoud en ideaal voor hygiënisch gebruik.
Schoonmaken na gebruik
- Plastic snijplanken kunnen meestal gewoon in de vaatwasser.
- Was je ze met de hand? Gebruik dan heet water en afwasmiddel. Een schuursponsje helpt tegen hardnekkige vlekken.
Vlekken en geuren verwijderen
- Maak een pasta van baking soda en water, smeer dit uit over de vlekken en laat het 10 minuten inwerken voordat je het afspoelt.
- Wrijven met citroensap helpt om geurtjes te neutraliseren.
Drogen en onderhouden
- Laat de snijplank volledig aan de lucht drogen om schimmelvorming te voorkomen.
- Controleer regelmatig op diepe krassen of groeven. Als de plank versleten is, vervang hem op tijd om bacteriegroei te voorkomen.
1.3 Rasp en schiller
Rasp
Er zijn verschillende soorten raspen. Bij het bepalen van je keuze moet je nadenken over wat je met de raps wilt. Zo heb ik thuis alle drie de vormen in huis. De een gebruik ik voor het raspen van parmezaanse kaas. De andere voor het raspen van de bietjes en weer een ander voor het raspen/snijden van mijn komkommer.
Welke soorten rasp zijn er?
- handrasp, verkrijgbaar in een fijne of grove rasp.
- raps toren, in 1 toren zitten 4 verschillende functies. Vooral de toren van Leifheit zie je vaak terug. Deze is goedkoop en multi inzetbaar.
- trommelrasp, een handig apparaatje waarmee je kan snijden en raspen.
Wil je moeiteloos gevarieerde en gezonde maaltijden bereiden? De Rivv Trommelrasp is een 3-in-1 snijoplossing voor kaas, groenten en fruit, waarmee je efficiënter en creatiever kookt.
✅ Gezonder eten
- Meer groenten in je dieet met aantrekkelijke spiralen en fijne rasp.
- Ideaal voor koolhydraatarme alternatieven zoals courgetti.
✅ Tijdsbesparend
- Sneller en eenvoudiger snijden dan met een mes.
- Minder voorbereidingstijd, perfect voor drukke dagen.
De dunschiller
De dunschiller, de een kan er mee omgaan de ander totaal niet. Ik kon altijd met veel bewondering naar mijn schoonmoeder kijken die met gemak even de aardappels schilde met een dunschiller. Ik heb geprobeerd om dit mezelf aan te leren maar het is niet gelukt. Althans, ik kan het niet zo snel als zij het doet. Geef mij maar een aardappelschilmesje.
Toch is er nog veel meer mogelijk met een dunschiller:
- Het schillen van groente en fruit
- Het maken van fijne groenteslierten
- Het schaven van dunne plakjes (Parmezaanse) kaas of chocolade
Wist je dat? Bij de ouderwetse dunschiller zit een uitstulpje. Deze zit er met een reden. Hiermee kan je oneffenheden of pitten uit je aardappels verwijderen.
1.4 Maatbekers
Heb je weleens gekeken hoe vaak je een maatbeker gebruikt? Vaker dan je denkt en daarom hoort hij bij de je basis keukengerei.
Bij ons in huis wordt best vaak gebakken dus wij hebben verschillende maatbekers. In de grootste kan 1 liter. En in de kleinste kan 500 ml.
Zelf ben ik fan van de OXO maatkan. Hiermee kan je niet alleen van de zijkant de maat zien maar ook vanaf de bovenkant. Het enige nadeel van deze maatbeker is het randje waarop je de maten kan zien. Als je de maatbeker alleen voor vloeistof gebruikt is hij perfect. Moet je er iets in mengen dan werkt het randje een beetje tegen. Hierdoor kan je moeilijker mengen.
Tip: Geen maatbeker bij de hand? → 1 eetlepel = 15 ml, 1 theelepel = 5 ml. Handig voor schattingen!
1.5 Pannen en potten
Wat zijn de belangrijkste pannen?
Als je een goede basisuitrusting voor je keuken wilt, zijn de juiste pannen onmisbaar. Met een paar veelzijdige pannen kun je bijna alle gerechten bereiden. Dit zijn de belangrijkste pannen die in elke keuken thuishoren:
1. Koekenpan (Ø 24-28 cm)
✅ Voor: Bakken, braden en sauteren van vlees, vis, groenten, eieren en pannenkoeken.
✅ Materiaal: RVS, gietijzer of anti-aanbak (voor delicate ingrediënten).
2. Kookpan (middelgroot, ± 3 liter)
✅ Voor: Koken van pasta, rijst, groenten en aardappelen.
✅ Materiaal: RVS of aluminium met een dikke bodem voor gelijkmatige warmteverdeling.
3. Steelpan (± 1-2 liter)
✅ Voor: Sauzen, melk, soepen opwarmen en kleine hoeveelheden koken.
✅ Materiaal: RVS of met anti-aanbaklaag voor delicate bereidingen.
4. Wokpan of hapjespan
✅ Voor: Roerbakgerechten, curry’s en eenpansmaaltijden.
✅ Materiaal: Gietijzer of carbonstaal voor een hoge temperatuur en snelle bereiding.
5. Braadpan / Gietijzeren pan
✅ Voor: Langzaam garen van stoofpotten, soepen en suddergerechten.
✅ Materiaal: Gietijzer met geëmailleerde coating voor gelijkmatige warmteverdeling.
Met deze 5 essentiële pannen kun je vrijwel elk gerecht bereiden!
Wat is het verschil in materiaal?
De keuze van het materiaal bepaalt hoe je pan warmte geleidt, hoe duurzaam hij is en hoe je hem moet onderhouden. Hieronder een overzicht van de meest gebruikte materialen en hun voor- en nadelen:
1. Roestvrij staal (RVS)
✅ Voordelen
- Zeer duurzaam en bestand tegen krassen.
- Geschikt voor hoge temperaturen en alle warmtebronnen, inclusief inductie.
- Reacteert niet met voedsel, dus ideaal voor tomatensauzen en zure gerechten.
❌ Nadelen
- Geen natuurlijke anti-aanbaklaag, dus voedsel kan sneller aanbakken zonder olie of boter.
- Warmtegeleiding is minder goed zonder aluminium of koperlaag in de bodem.
🛠 Beste keuze voor: Kookpannen, steelpannen, braadpannen.
2. Gietijzer
✅ Voordelen
- Houdt warmte extreem goed vast en verdeelt deze gelijkmatig.
- Perfect voor langzaam garen en braden.
- Kan een natuurlijke anti-aanbaklaag ontwikkelen bij goed onderhoud (inbranden).
❌ Nadelen
- Zwaar en minder makkelijk te hanteren.
- Vereist onderhoud: goed drogen en invetten om roest te voorkomen.
🛠 Beste keuze voor: Braadpannen, grillpannen, skillets.
3. Aluminium
✅ Voordelen
- Lichtgewicht en geleidt warmte snel en gelijkmatig.
- Goedkope optie voor kookpannen en koekenpannen.
❌ Nadelen
- Zacht materiaal, kan snel deuken.
- Reageert met zure ingrediënten als het niet gecoat is.
🛠 Beste keuze voor: Kookpannen (mits met anti-aanbaklaag of RVS-bodem).
4. Geëmailleerd gietijzer
✅ Voordelen
- Alle voordelen van gietijzer, maar zonder inbranden en roestproblemen.
- Makkelijk schoon te maken en reageert niet met voedsel.
❌ Nadelen
- Nog steeds zwaar.
- Kan bij ruwe behandeling beschadigen.
🛠 Beste keuze voor: Braadpannen, stoofpotten.
5. Koper
✅ Voordelen
- Zeer goede warmtegeleiding, reageert snel op temperatuurveranderingen.
- Professionele uitstraling en luxe look.
❌ Nadelen
- Vereist veel onderhoud om dofheid en verkleuring te voorkomen.
- Vaak gecombineerd met RVS binnenlaag, omdat puur koper kan reageren met voedsel.
🛠 Beste keuze voor: Professionele kookpannen.
6. Anti-aanbak (Teflon of keramiek)
✅ Voordelen
- Perfect voor bakken met weinig vet (bijv. eieren, pannenkoeken).
- Makkelijk schoon te maken.
❌ Nadelen
- Krasgevoelig; metalen spatels kunnen de coating beschadigen.
- Niet geschikt voor extreem hoge temperaturen.
🛠 Beste keuze voor: Koekenpannen, hapjespannen.
Welke pan voor welke bereiding?
- Voor dagelijks koken → RVS of aluminium pannen.
- Voor bakken zonder aanbakken → Anti-aanbakpannen (Teflon of keramiek).
- Voor langzaam garen & stoven → Gietijzeren of geëmailleerde braadpan.
- Voor snelle, gelijkmatige verhitting → Koper of aluminium met een dikke bodem.
Wil je duurzaamheid en veelzijdigheid, kies dan RVS of gietijzer. Wil je gemak, ga dan voor een goede anti-aanbakpan.
1.6 Keukentools
Naast de eerder genoemde items zijn er nog een paar handige tools die je keukenleven een stuk makkelijker kunnen maken. Zo is een goede spatel een must. Of je nu een omelet om wilt draaien, een koekje van de bakplaat wilt halen of de laatste restjes saus uit de pan wilt schrapen, een spatel is je beste vriend.
Voor deze beste vriend moet je ook nog een keuze maken. Ga je voor een spatel met een breed palet of een met een smal palet.
En dan de garde. Een essentieel hulpmiddel voor het klutsen van eieren, het kloppen van slagroom of het roeren van sauzen. Zorg dat je een stevige garde in huis hebt die goed in de hand ligt.
Een pollepel is ook zo’n onmisbaar item. Ideaal voor het opscheppen van soepen, stoofschotels en sauzen. En vergeet de tang niet. Perfect voor het draaien van vlees op de grill, het serveren van salades of het oppakken van hete items.
De tang had ik vroeger nooit. Toen ik een aantal jaar geleden mijn huidige man ontmoette en in zijn keuken ging koken merkte ik pas hoe fijn een tang is. Ik gebruik deze echt meerdere keren per week. Wij hebben drie verschillende lengtes maar de kortste vind ik toch het fijnst. Deze geeft je meer grip.
Deze tools lijken misschien simpel, maar ze kunnen een wereld van verschil maken in je kookervaring. Het zijn de kleine dingen die het doen, toch?
Welk materiaal voor de keukentools? Siliconen, hout of metaal?
Bij het kiezen van het materiaal voor je keukentools zijn er drie hoofdopties: siliconen, hout en metaal. Elk materiaal heeft zijn eigen voor- en nadelen, afhankelijk van wat je gaat koken.
Siliconen tools zijn flexibel en hittebestendig, wat ze ideaal maakt voor het werken met hete pannen en potten. Ze zullen je pannen niet beschadigen, wat vooral handig is bij anti-aanbakpannen. Maar let op, siliconen kan soms smaken en geuren absorberen.
Nog een groot voordeel van siliconen tools: ze kunnen in de vaatwasser.
PFAS-vrij
Zijn siliconen keukentools standaard PFAS-vrij?
Over het algemeen zijn siliconen keukentools PFAS-vrij, maar er zijn een paar dingen om op te letten:
Kies voor FDA- of LFGB-gecertificeerde siliconen → Deze certificeringen garanderen dat de siliconen veilig zijn voor gebruik met voedsel.
Zuivere siliconen zijn veilig → Hoogwaardige siliconen bevatten geen schadelijke chemicaliën zoals PFAS, BPA of ftalaten.
Goedkope siliconen kunnen vulstoffen bevatten → Let op goedkopere producten die mogelijk niet volledig uit siliconen bestaan en chemische toevoegingen kunnen bevatten.
Houten keukengerei is duurzaam en heeft een natuurlijke, warme uitstraling. Het is zacht genoeg om je kookgerei niet te beschadigen, maar stevig genoeg om het werk te doen. Het nadeel is dat hout kan barsten of splinteren als het niet goed wordt verzorgd.
Metaal is het meest duurzaam en kan een leven lang meegaan als het goed wordt onderhouden. Het is perfect voor taken als grillen of het werken met hoge temperaturen. Maar let op, metaal kan je pannen beschadigen en is niet geschikt voor anti-aanbakpannen.
1.7 Zeef en vergiet
Het lijkt hetzelfde maar toch zit er wel degelijk een verschil tussen een fijne zeef en een vergiet.
Een vergiet heeft grotere gaten en wordt vaak gebruikt om grotere voedselproducten af te gieten, zoals pasta of aardappelen. Het laat het water snel weglopen, maar houdt het voedsel tegen.
Een fijne zeef daarentegen heeft veel kleinere gaatjes. Hierdoor is het perfect voor het zeven van bloem of het verwijderen van klontjes uit sauzen. Ook is het handig voor het scheiden van vaste stoffen uit vloeistoffen, zoals het sap van een citroen. Het hangt dus echt af van je kookbehoeften welke van de twee het beste bij je past.
Daarbij vind ik zelf dat er best een verschil zit in een vergiet. Ik heb best lang moeten zoeken naar de juiste vergiet. Wij hebben heel erg lang de uitschuifbare vergiet gebruikt. Deze was heel erg fijn. Het enige nadeel was wel dat veel etensresten in de naadjes bleven zitten waardoor hij moeilijk schoon te maken is.
Nu hebben we een standaard vergiet maar ik vind dat deze veel ruimte in neemt. Als deze stuk gaat ga ik op zoek naar een goede opvouwbare vergiet. Deze nemen minder ruimte in.
1.8 Overige handige tools
Naast de basis keukengerei zijn er nog een paar items die je keukenleven nog makkelijker kunnen maken. Een blikopener en flesopener, bijvoorbeeld. Ze zijn misschien klein, maar oh zo handig. Je zult verrast zijn hoe vaak je ze nodig hebt.
Een ander item dat je veel tijd kan besparen, is een knoflookpers. Geen gedoe meer met het fijnsnijden van knoflook. Gewoon de teentjes pellen, in de pers doen en voilà, je hebt perfect geperste knoflook.
Zelf gebruik ik ook vaak mijn knoflooksnijder. Daarin kan ik namelijk gelijk een goede mix maken van ui, knoflook en kruiden.
En dan hebben we nog de keukenschaar. Van het openen van verpakkingen tot het fijnsnijden van kruiden, een keukenschaar is een echte multitasker.
Met een keukenthermometer kun je de temperatuur van je vlees nauwkeurig controleren. Zo weet je zeker dat je vlees altijd perfect gaar is. En een keukenweegschaal is onmisbaar voor recepten waarbij nauwkeurige metingen nodig zijn. Geen giswerk meer, gewoon de ingrediënten afwegen en je bent klaar om te koken.
Met deze extra items wordt koken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk leuker. Ze zijn misschien niet essentieel, maar ze kunnen wel een groot verschil maken in je kookervaring.
2. Materiaalkeuze: Wat is de beste optie?
2.1 Hout
- Voordelen: duurzaam en natuurlijk
- Onderhoud: hoe houd je hout in goede staat?
2.2 Plastic
- Licht en praktisch, maar minder duurzaam
- BPA-vrije opties en vaatwasserbestendigheid
2.3 RVS (Roestvrij staal)
- Hygiënisch en duurzaam
- Geschikt voor professioneel gebruik
2.4 Siliconen
- Hittebestendig en flexibel
- Perfect voor anti-aanbakpannen
| Materiaal | Voordelen | Nadelen |
| Hout | Duurzaam, mesvriendelijk | Vereist onderhoud (oliën) |
| Plastic | Lichtgewicht, goedkoop | Kan geurtjes opnemen |
| RVS | Hygiënisch, hittebestendig | Kan krassen maken op pannen |
| Siliconen | Flexibel, hittebestendig | Soms minder stevig |
3. Keukengerei opbergen: Slimme oplossingen
3.1 Laden en organizers
- Beste indeling voor keukengerei
- Gebruik van bakjes en ladeverdelers
3.2 Ophangen van keukengerei
- Muurhaken, rails en magneetstrip voor messen
- Ideaal voor kleine keukens
3.3 Opbergen in potten en houders
- Keukentools binnen handbereik op het aanrecht
- Stijlvolle en functionele oplossingen
3.4 Minimalisme in de keuken
- Heb je alles echt nodig?
- Hoe maak je je keuken overzichtelijker?
4. Conclusie: Jouw perfecte keukenuitrusting
Met de juiste basiskeukenbenodigdheden en slimme opbergoplossingen wordt koken niet alleen makkelijker, maar ook leuker. Kies kwalitatief materiaal en berg je keukengerei handig op, zodat je keuken altijd georganiseerd blijft.